Sweden Innovation Days เป็น Virtual Event ด้านนวัตกรรมประจำปีที่ใหญ่ที่สุดในสวีเดน จัดโดย Vinnova Swedish Energy Agency Formas Business Sweden AI Sweden Ignite Sweden SISP-Swedish Incubators & Science Parks รวบรวมผู้นำ ผู้เชี่ยวชาญกว่า 350 คน มาถ่ายทอดแนวทางการสร้างนวัตกรรมที่ส่งผล ‘Impact’ ต่อสังคม เศรษฐกิจและสิ่งแวดล้อม ตลอดระยะเวลา 3 วัน ระหว่างวันที่ 21-23 มีนาคม 2023 โดยวันนี้ TNIU จะมาแชร์หนึ่งในแนวคิดที่น่าสนใจของสวีเดนสู่การเป็นผู้นำด้านนวัตกรรมโลก นอกจากการร่วมมือกันและความโปร่งใสแล้ว ทักษะ “การคิดถึงอนาคต” เป็นหัวข้อที่พูดถึงมากในงานนี้ …
การคิดถึงอนาคต (Future thinking) เป็นพลังมหัศจรรย์ที่ทุกคนมีอยู่ในตัว เมื่อเราคิดได้ก็ทำได้ และทุกองค์กรจำเป็นต้องมี เพื่อสร้างนวัตกรรมต่อสู้กับ ‘Climate change’ เราไม่สามารถยึดติดอยู่แค่ปัจจุบัน แล้วรอให้เรื่องร้ายๆ เกิดขึ้น หรือโทษดวงชะตา ทว่ามนุษย์ก็ไม่สามารถทำนายอนาคตได้อย่างแม่นยำว่าจะเกิดอะไรขึ้นบ้าง… “We can predict the weather, but not the future’
ทั้งนี้ก็ไม่ควรปล่อยละเลยให้อนาคตให้ล่วงเลย IPCC แจ้งว่าเรามีเวลาเหลือเพียง 7 ปีในการสร้าง Impact และโลกได้ร้อนขึ้น 1.1 องศา เปลี่ยนจากการรายงานตัวเลขทางวิทยาศาสตร์ ที่คนอาจนึกไม่ถึงว่าจะเกิดอะไรขึ้น … สู่การสร้างภาพจินตนาการ ภาพใหม่ที่ใฝ่หา เพื่อกระตุ้นความรู้สึกร่วมและอยากลงมือทำ “We can’t predict, but can prepare’ เพื่อเตรียมความพร้อมสู้อนาคตด้วยกัน แนวคิดนี้ VINNOVA สำนักนวัตกรรมแห่งชาติสวีเดน ให้การสนับสนุนอย่างจริงจัง ด้วยการจำลองอนาคต (Prototype the future) มีให้ทุนสนับสนุนเพื่อสร้างเรื่องราวความเป็นไปได้อื่นๆ เพราะเชื่อว่าอนาคตไม่ใช่สิ่งที่เกิดขึ้นกับเรา แต่เป็นสิ่งที่เราสร้างให้มันเกิดขึ้นเอง อ่านเพิ่มเติม
นำโดย คุณ Joakim Skog, Strategic Area Lead Future Innovation จาก Vinnova ได้เปิดคลิปให้เห็นถึงการรายงานข่าวและโฆษณาจำลองสถานการณ์ต่างๆจากโลกอนาคต และชวนตั้งคำถาม ‘What if’ จะเกิดอะไรขึ้น… ถ้าหาก…
โดยในแต่ละวันได้มีคลิปและการตั้งคำถามดังนี้:
วันที่ 1 : จำลองสถานการณ์ข่าวในอนาคตอันใกล้ รายงานโดยผู้ประกาศข่าวหญิง AI (Artificial Intelligence) ที่มาบอกถึงเหตุการณ์ต่างๆ ทั้งข่าวดีและข่าวร้าย (รับชมคลิปได้ที่ : Sweden Innovation Day 1 : นาที 45) เป็นการสร้างเรื่องราวขึ้นจากข้อมูลที่มีความเป็นไปได้และนำมาร้อยเรียงเพิ่มจินตนาการความคิดสร้างสรรค์เข้าไป เช่น
- สร้างเกาะในแอฟริกาจากพลาสติกรีไซเคิล ความหวังใหม่ของโลก
- ขุดเหมืองอวกาศ พบแร่ธาตุใหม่มาใช้พลังงานทดแทน
- เหตุการณ์ไฟไหม้และแห้งแล้งที่สเปน ผู้คนอพยพขึ้นสู่ตอนเหนือยุโรป
เหตุการณ์เหล่านี้ ใช่ว่าไกลเกินเอื้อม หากคุณได้ดูคลิป เห็นแล้วรู้สึกอย่างไร? และทิ้งท้ายคำถามให้ฉุกคิดว่า
- ทักษะแบบไหนที่จำเป็นต้องมีในปี 2035?
- ทักษะแบบไหนที่จะควรมีแม้จะไม่เคยมีอยู่เลยบนโลกนี้มาก่อน?
ลองถามตัวเองดู ตัวอย่างคำตอบ นอกจากเรื่อง Technology AI ก็มีหลายเสียงพูดถึง ทักษะการเก็บเกี่ยวพืช และ การพึ่งพาตัวเอง (Self-sufficiency) ในช่วงวิกฤตของ Urbanization หรือนี่เป็นโอกาสของประเทศไทยที่โดดเด่นด้านเกษตรกรรมเป็นทุนเดิม… ส่วนบางคนอาจนึกถึงทักษะการเลี้ยงดูลูกยุคใหม่ที่แตกต่างไปให้พวกเขาอยู่ได้ในโลกที่เปลี่ยนแปลง
วันที่ 2 : จำลองโฆษณาจากอนาคต
ตัวอย่างจำลองแอพลิเคชั่นใหม่ Baby builder ที่คุณสามารถ Customize สร้างเด็กเพอเฟกต์ที่ต้องการได้เพื่อตอบโจทย์กับปัญหาประชากรล้นโลก Climate crisis หรือปัญหาคิดหนักเวลาจะมีลูก (รับชมคลิปโฆษณาได้ที่ : Sweden Innovation Day 2: นาทีที่ 11.16 )
แอปพลิเคชัน นี้เหมือนกับการเล่นเกมส์ที่หลายคนคุ้นเคย The Sims สามารถเลือกนิสัย หน้าตา อาชีพ และอายุที่อยากให้อยู่บนโลกใบนี้ได้… คุณรู้สึกอย่างไร หากสิ่งนี้เป็นจริง? สามารถฝากคอมเมนต์แลกเปลี่ยนกันได้ การสร้างภาพช่วยให้ผู้คนเริ่มพูดถึงสิ่งใดสิ่งหนึ่ง และเกิดเป็น Dialogue บทสนทนาต่อยอดการออกแบบการเปลี่ยนแปลงได้อีกมากมาย คำถามทิ้งท้ายสำหรับวันนี้คือ
- เหตุการณ์แบบไหน ที่คุณคิดว่าเลวร้ายที่สุดในปี 2035 ?
แม้หลายคำตอบจะดูมืดหม่น เช่นพวกเราทุกคนตายกันหมด แต่ประเด็นสำหรับคำถามนี้คือให้ลองนึกเปลี่ยนจากสถานการณ์เลวร้ายให้กลายเป็นสิ่งที่ดี ความสามารถอะไรที่เรามีตอนนี้ที่จะสร้างและป้องกันไม่ให้มันเกิดขึ้นได้อย่างไร
Day 3: จำลองสินค้าแฟชั่นแห่งอนาคต
จะเกิดอะไรขึ้น…หากมีเสื้อที่ทำจากวัสดุแห่งอนาคต ‘กราฟีน’ (Graphene)
เสื้อผ้าที่ทนต่อทุกสภาพอากาศและความปลอดภัยกระสุนยิงไม่ทะลุ เสื้อที่ป้องกันทุกอย่างในชีวิต ให้ความอบอุ่น และตอบสนองทุกความต้องการของมนุษย์ แต่ระบบการซื้อเสื้อจะแบบ Subscribe แลกด้วย Green credits เท่านั้น
(รับชมคลิปได้ที่ : Sweden Innovation Day 3: นาทีที่ 7)
คุณจะอยากใส่เสื้อนี้ไหม หรือจำเป็นที่โลกต้องมีเสื้อขนาดนี้เปล่า?
คำถามทิ้งท้ายสำหรับวันสุดท้ายคือ
- คุณคิดอย่างไรเกี่ยวกับระบอบประชาธิปไตยในปี 2025?
——————————-
5 เทคนิค ฝึกคิดถึงอนาคต (5 Principles of Future Thinking จาก Institute for Futures)
1.ลืมคำทำนายไปซะ (Forget about predictions)
ให้นึกถึงการสร้างภาพอนาคตที่เป็นไปได้อื่นๆ อย่างมีความหวัง และลงมือทำ
2.โฟกัสที่สัญญาณเตือน (Focus on signals)
รอบๆตัวเราล้วนมีสัญญาณเตือนบางอย่างอยู่ ให้ฝึกสังเกต แม้จะเห็นยังไม่ชัดเจนแต่มีอยู่จริง อาจเป็นสิ่งที่เห็นแล้วรู้สึกเอะใจ หรือ แปลกใหม่เหมือนไม่เคยได้เห็นมาก่อน และลองถามว่าจะเกิดอะไรขึ้นหาก “เหตุการณ์นี้ได้ขยายวงกว้างไปทั่วโลก” ตัวอย่างจากคุณ Joakim คือการเห็น ปลาโลมาหุ่นยนต์ เสมือนจริงที่สามารถสร้างเกิดนวัตกรรม อื่นๆ ได้อีก
3.มองกลับเพื่อไปข้างหน้า (Look back to move forward)
มองย้อนไปดู Timeline ในอดีต ติดตามดูว่าสมัยก่อนมีการจัดการปัญหาอย่างไร และเห็นว่ามนุษยชาติได้ขับเคลื่อนมาไกลเพียงใด เช่นการจัดการขยะระหว่างยุคโรมันกับ เมื่อปี 60s สวีเดนมีขยะเยอะมากที่และจัดการโดยจับยัดลงไปในใต้ทะเลแล้วคิดขยะก็หายไป … แต่จริงๆ ยังไม่หาย เมื่อมาเทียบกับวันนี้จะเห็นว่านวัตกรรมสวีเดนมีการพัฒนาไปไกลมาก และเคลื่อนตัวอยู่ตลอดเวลา
4.เผยแพทเทิร์น (Uncover patterns)
จากเทรนด์ระยะยาว เช่น ปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศ ประชากรสูงวัย หรือสิ่งที่ต้องเกิดขึ้นแน่ๆ การต่อต้านสวนสัตว์กับจรรยาบรรณนำสัตว์มาขัง ที่ต่อสู้กันมายาวนาน เมื่อนำเอาตัวอย่างสัญญาณเตือนเรื่องปลาโลมาหุ่นยนต์ มารวมกับเทรนด์ระยะยาว เกิดคำถามว่าจะเป็นไปได้ไหม หากจะมีสวนสัตว์ที่ไม่ต้องใช้สัตว์แต่เป็นหุ่นยนต์แทน … และจะเป็นไปได้ไหมหากจำลองไดโนเสาร์มาเลย เป็นต้น
5.สร้างกลุ่มผู้ร่วมขบวนการ (Create a community)
เปิดกว้างให้ทุกเสียงมีส่วนในวงสนทนา นัดเจอกันเพื่อแลกเปลี่ยนสร้างแรงกระเพื่อมถึงอนาคตที่ต้องการ เพื่อสร้างและลงมือทำไปด้วยกัน
.
หากใครสนใจเพิ่มเติม แอดมินแนะนำชมคลิป: How to think like Futurist คิดอย่างนักวางแผนอนาคตจาก คุณ Elliot P. Montgomery, Speculative designer และ Vinnova’s mentor
อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับ Speculative Designs
—————————————-
นี่เป็นเพียงส่วนหนึ่งของ Sweden Innovation Days สำหรับคนที่สนใจ ยังสามารถดูคลิปฉบับเต็มได้ที่ https://event.vvenues.com/sid2023 ได้ถึงวันที่ 11 เมษายน 2023 (คลิกที่ On Demand) สำหรับเสวนาบนเวทีหลัก นอกจากนี้จะมีเสวนาบนเวทีย่อย (Side Events) โดยแบ่งเป็นหมวดหมู่ดังนี้:
- Future Society
- Energy Transition
- Planetary Resources
- Enablers
