เรียนรู้กลยุทธ์ Green Banking business กับธนาคาร Åland ธนาคารเอกชนรักษ์โลก อันดับ 1 จากฟินแลนด์
เอกอัครราชทูต ณ กรุงเฮลซิงกิ ได้พบกับนาง Maud Johans หัวหน้าฝ่ายลูกค้าสัมพันธ์และสนับสนุนการตลาด ธนาคารโอแลนด์ (Åland Bank) ธนาคารเอกชนอันดับ 1 ของฟินแลนด์ การส่งเสริมระบบการเงินและการธนาคารที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม แบบฉบับฟินแลนด์ จะเป็นอย่างไร? สอท. กรุงเฮลซิงกิและ TNIU ได้สรุปมาให้คุณแล้ว (อ่านต่อด้านล่าง)
Highlights
เกี่ยวกับธนาคาร Åland
ธนาคารโอแลนด์ (Åland Bank) ก่อตั้งมาแล้วกว่า 100 ปี (ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1919) โดยกลุ่มชาวประมงท้องถิ่น ที่เกาะ Ålands Islands (เกาะที่ปกครองโดยฟินแลนด์แต่พูดภาษาสวีเดน) รายล้อมไปด้วยทะเลบอลติก ซึ่งภายใต้ทะเลที่ดูเหมือนสงบและสวยงามนี้ จริงๆแล้วเป็นหนึ่งในทะเลที่ ได้รับผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมมากที่สุดในโลก เช่นกัน จากมลพิษขยะทางอุตสาหกรรมและการเกษตร ทำให้เหล่าปลาและคุณภาพชีวิตทางน้ำเสื่อมถอยลง
ด้วยเหตุนี้ธนาคารโอแลนด์ ในฐานะสถาบันการเงิน จึงต้องเร่งมือสร้างการเปลี่ยนแปลง ให้ความสำคัญในการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมเป็นอันดับต้น คิดค้นกลยุทธ์ส่งเสริมการพัฒนาสู่ความยั่งยืนและรับมือกับการเปลี่ยนแปลงทางสภาพภูมิอากาศเป็นพันธกิจหลัก
ปัจจุบันธนาคาร Åland ได้ขึ้นแท่นเป็นธนาคารเอกชนอันดับ 1 ในภูมิภาคมีสาขาใหญ่ตั้งในฟินแลนด์ สวีเดนและโอแลนด์ รวม 30 สาขา มีพนักงานรวม 900 คน และมียอดรวมลูกค้าที่ทำธุรกรรมมากกว่า 40 ล้านคน (มีลูกค้าที่ใช้ application บัญชีธนาคารโอแลนด์รวม 90,000 ราย) และขึ้นชื่อว่าเป็นต้นแบบของธนาคาร “Green banking”
กลยุทธ์และแรงจูงใจสู่ความยั่งยืน
ธนาคารฯ มีแนวทางจูงใจให้ภาคธุรกิจอื่นๆ ลงทุนผลักดันนโยบายแก้ไขปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศร่วมกัน (Climate neutral และ Net-Zero goals) เพื่อให้บรรลุตามเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนของสหประชาชาติ 2030 ดังนี้:
1.ออกนโยบายหนี้สีเขียว (Green Debt)
ตามกรอบแนวคิดสินเชื่อสีเขียว (Green loans) และการเงินสีเขียว (Green Finance) โดยยึดหลักการ Green Bond Principles ของ International Capital Markets Association ทั้งนี้ รายได้สุทธิของตราสารหนี้ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมที่ออกโดยธนาคารจะนำไปใช้เป็นเงินทุนหรือ Refinance สินทรัพย์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม (green asset) ที่ได้รับการประเมินคัดเลือกจากธนาคารฯ (ทั้งนี้ หากยังมีหนี้สีเขียวคงค้างอยู่ ธนาคารฯ จะแสดงไว้ในรายงานหนี้ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมรายปีอย่างต่อเนื่อง)
2.จับมือ Fintech บัตรเครดิตรักษ์โลก
ธนาคารโอแลนด์ได้ร่วมกับ Doconomy – Fintech จากสวีเดนที่มี Mastercard ร่วมเป็นผู้ถือหุ้นอยู่ และได้ร่วมมือกับ UN Climate Change เพื่อผลิต The Baltic Sea card หรือบัตรเครดิต/เดบิต ‘ทะเลบอลติก’ ซึ่งเป็นบัตรทางการเงินใบแรกของโลกที่ทำจากวัสดุที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม โดยใช้ร่วมกับดัชนีโอลันด์ (Åland Index Solutions) ดัชนีที่มีผู้ใช้แล้วกว่า 40 ล้านคนทั่วโลก โดยจุดเด่นคือมีการคำนวน “Impact calculations” สร้างความตื่นรู้ด้านการปริมาณการปล่อยปล่อยแก๊ซคาร์บอน ทำให้พฤติกรรมการบริโภคโปร่งใสมากขึ้น นอกจากคาร์บอนแล้ว ปัจจุบันหน่วยงานได้เปิดตัวฟีเจอร์ใหม่คือ การคำนวนด้านน้ำ (CO2+H2O) เพื่อขยายฐานความพยายามขับเคลื่อนสู่ความยั่งยืน
ข้อดีของบัตรนี้คือสามารถเก็บข้อมูลพฤติกรรมการจับจ่ายใช้สอยของผู้บริโภคมาคำนวณการปล่อยคาร์บอนฯ และก๊าซเรือนกระจกของผู้บริโภคในแต่ละวัน และสรุปเป็นรายเดือนได้ ผู้ใช้สามารถตรวจสอบข้อมูล เพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและไลฟ์สไตล์ของตนให้รักษาสิ่งแวดล้อมมากยิ่งขึ้น รวมถึงเปิดโอกาสให้ผู้บริโภคเลือกสนับสนุนองค์กรที่ส่งเสริมด้านสิ่งแวดล้อมเป็นต้น เงินส่วนหนึ่งธนาคารจะนำไปช่วยสนับสนุนโครงการต่างๆ เพื่ออนุรักษ์ พัฒนาคุณภาพทะเลบอลติกต่อไป ซึ่งปัจจุบันสนับสนุนไปได้แล้วกว่า €4.4 ล้านยูโร
ปัจจุบัน Bank of the West ของสหรัฐฯ ซึ่งเป็นธนาคารย่อยของ BNP Paribas Bank และ Nordea Bank ได้นำดัชนีโอลันด์ไปปรับใช้กับลูกค้าของตนเช่นกัน ซึ่งในอนาคตจะสามารถครบคลุมลูกค้าทั่วโลกกว่า 36 ล้านคน
ทั้งนี้ Bank of the West ยังได้ประกาศจำกัดการให้สินเชื่อโครงการที่จะส่งผลร้ายต่อสิ่งแวดล้อมโลก และจะสนับสนุนให้สินเชื่อที่มีผลเป็นการเร่งเปลี่ยนผ่านทางพลังงานและการใช้พลังงานหมุนเวียนซึ่งอาศัยการประเมินด้วยบนพื้นฐานดัชนี Åland index
3.ลงทุนเพื่อโลก – Green Energy
ธนาคารโอแลนด์ยังมีนโยบายสนับสนุนการลงทุนแหล่งผลิตพลังงานทางธรรมชาติโดยกระแสลมที่ตั้งอยู่ในเกาะ (offshore wind power) เพื่อทดแทนและลดการพึ่งพาพลังงานฟอสซิลและแร่ธาตุจำเป็น (critical raw material – CRM) ทั้งนี้ พลังงานลมคิดเป็นร้อยละ 90 ของการผลิตไฟฟ้าของเขตการปกครองพิเศษฯ โดยโอแลนด์ใช้ 2 แนวทางหลักในการเปลี่ยนผ่านไปสู่พลังงานสะอาดคือ พลังงานจากกระแสลมโดยฟาร์มกังหังลมและพลังงานแสงอาทิตย์ขนาดใหญ่ (ในฤดูร้อนที่มีแสงอาทิตย์ยาวนาน) ซึ่งอยู่ระหว่างการดำเนินการ ตัวอย่างโครงการคือ Noatun South และ Noatun North จากบริษัท OX2 จากสวีเดนได้สร้างความร่วมมือติดตั้งโครงการนี้ที่ทางตอนเหนือของเมือง Åland เป็นที่ตั้ง Mega Green Harbor อ่านต่อเพิ่มเติม
จุดยืนฟินแลนด์ด้าน Green Finance
จากรายงานผลการสำรวจของ Global Green Finance Index (GGFI ปี 2022 ได้จัดอันดับให้ฟินแลนด์อยู่ในลำดับที่ 24 ของโลกในฐานะศูนย์กลางการเงินด้านการเงินสีเขียวโลก โดยพิจารณาจากความพร้อมทั้ง 4 ด้าน คือ ด้านความยั่งยืน ด้านธุรกิจ ด้านทรัพยากรมนุษย์ และด้านโครงสร้างพื้นฐาน ซึ่งภาคการเงินและการธนาคารต่าง ๆ ของไทยสามารถพิจารณาศึกษาแนวทางปฏิบัติที่ดีของภาคการเงินและการธนาคารของฟินแลนด์ โดยเฉพาะดัชนีโอลันด์ (Åland Index Solutions) นอกจากนี้ รัฐบาลฟินแลนด์ได้จัดทำรายงาน Working group on financing the green transition ประจำปี 2023 ซึ่งเป็นนโยบายหลักที่ภาครัฐและเอกชนต้องร่วมมือกันดำเนินการให้บรรลุเป้าหมาย
ในส่วนของประเทศไทยที่ก็กำลังตื่นตัว เป็นผู้เล่นสำคัญในการพัฒนาสู่ความยั่งยืนในแถบเอเซียตะวันออกเฉียงใต้ ไม่ว่าตอนนี้เราจะเป็นผู้เล่นในส่วนไหน หรือตำแหน่งอะไร การเริ่มต้น ‘เลือก’ ทำในสิ่งที่ถูกต้อง เป็นส่วนสำคัญสร้างการเปลี่ยนแปลง
ติดต่อ TNIU เพื่อร่วมแสวงหาเครือข่ายในการออกนโยบายและกฎเกณฑ์ขับเคลื่อนนวัตกรรมไทย-นอร์ดิก สู่ความยั่งยืน
Facebook: TNIU-Thailand and Nordic Countries Innovation Unit